Δευτέρα 28 Δεκεμβρίου 2009

ΟΙ ΜΕΓΑΛΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ

.





ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:


Όταν με κάλεσαν στον ΣΚΑΪ να μιλήσω για τους «Μεγάλους Έλληνες», από τους εκατό που μου δόθηκαν ξεχώρισα τους εξής: Όμηρο, Ηράκλειτο, Σωκράτη, Ευριπίδη, Θεμιστοκλή, Περικλή, Μεγαλέξανδρο, Καβάφη, Καζαντζάκη, Ρίτσο, Ελύτη, Θεοδωράκη.
Και μίλησα στο στούντιο για όλους αυτούς. «Στον αέρα» εντέλει δεν «βγήκαν» όσα είπα για τον Μεγαλέξανδρο, τον Καβάφη, τον Καζαντζάκη, τον Θεοδωράκη. Τα «βγάζω» τώρα εδώ, μαζί με όσα είπα για τους υπόλοιπους, που «βγήκαν μεν στον αέρα», αλλά, βγήκαν λειψά.




ΕΠΕΛΕΞΑ ΤΟΥΣ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΜΕ ΔΥΟ ΚΡΙΤΗΡΙΑ:

1. Υπήρχαν μέσα στους εκατό που μου δόθηκαν. (Δεν μπορούσα να επιλέξω την Σαπφώ, λόγου χάριν, τον Ησίοδο ή τον Διογένη, αφού δεν υπήρχαν μέσα στους εκατό).
2. Μπορούσα να μιλήσω για τον καθένα από αυτούς μέσα σε τριάντα δευτερόλεπτα που μου δίνονταν. Τον Αισχύλο,τον Σοφοκλή, τον Δημόκριτο, τον Σεφέρη, τον Μακρυγιάννη, τον Καραϊσκάκη, δεν μπόρεσα να τους κλείσω μέσα στα τριάντα δευτερόλεπτα. Έτσι εντέλει αυτούς δεν τους επέλεξα.


ΟΙ ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ ΜΟΥ





Οι προσφάτως θανόντες που κακώς εξελέγησαν, δεν μπορούσαν να ζητήσουν την εξαίρεσή τους ή να διαμαρτυρηθούν. Όμως οι ζωντανοί μπορούσαν και δεν το έκαμαν. Έπρεπε* μερικοί από αυτούς δημοσίως να ζητήσουν να εξαιρεθούν από τους «100 μεγάλους Έλληνες», όταν είδαν ότι τους δίδονται θέσεις που ανήκουν σε Έλληνες με διαχρονική και παγκόσμια ακτινοβολία, όπως:
Ησίοδος, Σαπφώ, Αναξίμανδρος, Ζήνων ο Ελεάτης, Εμπεδοκλής, Πολύγνωτος, Ικτίνος, Απολλώνιος Τυανεύς, Ερατοσθένης, Διογένης, Κλεοπάτρα, Διονύσιος Αρεοπαγίτης, Υπατία, Βιτσέντσος Κορνάρος, Θεοφάνης, Πανσέληνος, Σκυλόσοφος, Κατσαντώνης, Παπαφλέσσας, Αυξεντίου, Σολομών Σολωμού, Μακάριος, Άγνωστος ποιητής, Σικελιανός, Βάρναλης, Καρυωτάκης, Βρεττάκος, Γκάτσος, Καββαδίας, Εμπειρίκος, Εγγονόπουλος, (ως ο σημαντικότερος ζωγράφος της Νεότερης Ελλάδας κι ένας από τους πιο σημαντικούς ποιητές της).

* 1. Κάποτε μια γυναίκα επισκέφτηκε έναν σοφό. Κι αντίς να ενδιαφερθεί για την αυτογνωσία της ζητούσε επίμονα από τον σοφό να της πει τι θα της συμβεί «αύριο». Ο σοφός τότε της είπε:
«Ξέρεις τι πράγματι σου συνέβη χτες και θέλεις να μάθεις τι θα σου συμβεί αύριο; Ξέρεις τι πράγματι σου συμβαίνει σήμερα, αυτή τη στιγμή, και ζητάς να μάθεις τι θα σου συμβεί αύριο;».
Και ρωτώ με τη σειρά μου εκείνους που επέλεξαν πρόσφατους νεκρούς και σύγχρονους ζωντανούς εντάσσοντάς τους στους 100 μεγάλους Έλληνες:
Ξέρετε τι πράγματι συνέβη χτες σ’ αυτή τη χώρα, κι επιλέξατε πρόσφατα ζήσαντες ανθρώπους που ακόμη δεν έχουν σωστά αποτιμηθεί;
Ξέρετε τι πράγματι συμβαίνει αυτή τη στιγμή σ’ αυτή τη χώρα κι επιλέξατε ως τους σημαντικότερους κάποιους ζωντανούς μόνο και μόνο επειδή τους βλέπει συχνά ο τηλεοπτικός φακός;


2. Όταν το Μαντείο των Δελφών θέλησε να τιμήσει τον Θαλή τον Μιλήσιο βραβεύοντάς τον μ’ έναν χρυσό τρίποδα, ο Θαλής είπε στους απεσταλμένους ότι δεν γνωρίζει αν είναι όντως ο μέγιστος σοφός, γι’ αυτό τους παρακαλεί να δώσουν τον τρίποδα σε άλλον, που ίσως γνωρίζει αυτό που αυτός δεν γνωρίζει. Οι απεσταλμένοι πήγαν στον επόμενο σοφό. Μα κι εκείνος τους είπε τα ίδια. Κι ο τρίποδας-βραβείο αφού έκανε τον κύκλο των επτά σοφών ξαναγύρισε στον Θαλή. Τότε ο Θαλής είπε: Αφού κανένας δεν γνωρίζει αν είναι ο μεγαλύτερος σοφός, ώστε να δεχτεί τον τρίποδα ως βραβείο σοφίας, ο τρίποδας πρέπει ν’ αποδοθεί σε αυτόν που όλοι γνωρίζουμε ότι είναι ο μεγαλύτερος σοφός, δηλαδή στον θεό Απόλλωνα. Και ο τρίποδας επέστρεψε στους Δελφούς.
Έτσι έπρατταν οι Μεγάλοι Έλληνες. Και μόνο οι βάρβαροι δέχονταν αδιακρίτως τιμές και δώρα. Όπως αδιακρίτως δέχτηκαν την τιμή του Μεγάλου Έλληνα, κάποιοι σύγχρονοί μας βάρβαροι.






ΑΚΟΥΣΑ

Η εξαίρετη αυτή πρωτοβουλία της «Καθημερινής» και του «ΣΚΑΪ», αγαπήθηκε πολύ κι από πολλούς, παρόλο που τα υπόλοιπα έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα την απεσιώπησαν πλήρως. Ο «απλός λαός» θα έλεγα χρησιμοποιώντας τρέχουσες τηλεοπτικές εκφράσεις «την αγκάλιασε». Ανάμεσα σ’ αυτούς που πολύ αγάπησαν το «παιχνίδι» αυτό, υπήρξαν μερικοί που όχι άστοχα και αστόχαστα εξέφρασαν μαζί με την ικανοποίησή τους και την καχυποψία τους. Έτσι μεταξύ των άλλων άκουσα κι αυτά: Ότι το παιχνίδι ήταν στημένο. Διότι, λένε, αν δεν ήταν στημένο το παιχνίδι, δεν θα εξελέγετο ποτέ, η καλή μεν, άγνωστη δε, πιανίστα…Τάδε…την στιγμή που δεν εξελέγησαν οι πολύ γνωστοί, ας πούμε, Μαρκόπουλος, Σαββόπουλος κ.λπ.
Ακόμη άκουσα ότι ο Λαζόπουλος εξελέγη (ανεξαρτήτως της αξίας του, μέσα στο στημένο πάντα παιχνίδι), ακριβώς για να μην σατιρίσει το στημένο παιχνίδι. Εκλέγοντάς τον, του έκλεισαν το στόμα. Αυτά και άλλα τέτοια έφτασαν στ' αυτιά μου. Όμως εγώ, για όσα μόνο ακούω και δεν γνωρίζω εμπειρικώς, γνώμη προσωπική δεν μπορώ να έχω.


Η ΓΕΝΙΚΗ ΕΡΩΤΗΣΗ

Στην γενική ερώτηση «τι σημαίνει μεγάλος Έλληνας», (χωρίς τον περιορισμό των τριάντα δευτερολέπτων) απάντησα:
1. Αυτός που είναι πανανθρώπινος.
2. Αυτός που είναι διαχρονικός. Ο μεγάλος Έλληνας επηρεάζει θετικά όχι μόνο την εποχή του αλλά και όλες της εποχές της Ελληνικής Ιστορίας. Είναι φανερό το πόσο θετικά παρεμβαίνει ο Όμηρος στην εποχή μας. Αλλά η επιρροή των μεγάλων μέσα στο χρόνο είναι αμφίδρομη. Διότι κι ο Σεφέρης ή ο Ρίτσος λόγου χάριν, με την ερμηνευτική δύναμη του έργου τους, εμπλουτίζουν τον Βιτσέντσο Κορνάρο ή τον Όμηρο κι επομένως επηρεάζουν το παρελθόν μας.
3. Αυτός που αν και νεκρός παραμένει ζωντανός. Για παράδειγμα, σε μια σύγχρονη φιλοσοφική συζήτηση, ο Ηράκλειτος, αν και νεκρός εδώ και 2600 χρόνια, είναι περισσότερο παρών από τους παρόντες ζωντανούς, παρεμβαίνοντας με τον λόγο του στην συζήτηση, δραστικότερα απ’ όσο αυτοί.
Εξ’ άλλου ο μεγάλος Έλληνας ανήκει στους μάκαρες του Ησιόδου, που κινούνται μέσα στη ζωή αόρατοι, είτε με διάφορες μορφές (ως άνεμος, ως μουσική, ως βιβλία, ως θρύλοι), κάνοντας ευεργεσίες, προσφέροντας τη θετική τους ενέργεια, όπου και όσο τους είναι δυνατό.
Ο μεγάλος Έλληνας ανήκει εντέλει σ’ αυτούς που από τον Ηράκλειτο αποκαλούνται: Αθάνατοι θνητοί, θνητοί αθάνατοι.



ΝΑ ΤΙ ΕΙΠΑ ΓΙΑ ΟΣΟΥΣ ΕΠΕΛΕΞΑ:


ΟΜΗΡΟΣ





Ένας από τους κυριότερους λόγους που δεν θέλω να πεθάνω είναι που πεθαίνοντας θα χάσω τον κόσμο του Ομήρου. Ένας από τους κυριότερους λόγους που δεν θέλω να καταστραφεί η ζωή στον πλανήτη είναι που μαζί της θα καταστραφούν και τα έργα του Ομήρου... Όμηρος υπήρξε μόνον ένας. (Μια ενσαρκωμένη θεότητα· ένας από τους «θνητούς αθάνατους» του Ηράκλειτου). Σ' όλο τον κόσμο, μέσα σε τρεις χιλιάδες χρόνια, δεν υπήρξε δεύτερος.


ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ

Εγκατέλειψε τα κληρονομικά δικαιώματα του βασιλέως και του ιεροφάντη των Ελευσινίων Μυστηρίων, για να διαβάσει εξ αρχής, απερίσπαστος το βιβλίο της Φύσεως.

(Υπήρξε δάσκαλος του Σωκράτη, του Ευριπίδη, του Σολωμού, του Νίτσε, του Μάρξ, του Σικελιανού, του Έλιοτ, του Μπόρχες, του Σεφέρη, του Ρασνίς, του Ελύτη...
Ίσως ο σοφότερος των σοφών, είτε, ένας από τους ισόθεους εκείνους που λέγονται Ξενοφάνης, Αναξίμανδρος, Δημόκριτος, Ζήνων Ελεάτης, Χούι Σι, Λάο Τσε, Τσουάγκ Τσού...
Υπήρξε ο μεγαλύτερος μύστης της ελληνικής γλώσσας. Πήγε τόσο βαθειά σε αυτήν ώστε ο πανάρχαιος λόγος του να κατανοείται ακόμα και από αγράμματους σύγχρονους Έλληνες. Όμως «κακοί μάρτυρες οφθαλμοί και ώτα βαρβάρους ψυχάς εχόντων»)
.


Τα αποσπάσματά του είναι καθαρά και λαμπερά σαν αστερισμοί. Η υποτιθέμενη σκοτεινότητά του, βρίσκεται ακριβώς σ’ αυτό: Στο ότι δεν χρησιμοποιεί τις αλλοιωμένες έννοιες και λέξεις της παράδοσης, με τις οποίες συνήθισαν οι άνθρωποι να συνεννοούνται, αλλά ξαναδίνει στα πράγματα το πρωταρχικό και αληθινό, ξεχασμένο τους όνομα.


ΣΩΚΡΑΤΗΣ

Γνώριζε τι γνωρίζει, γνώριζε τι δεν γνωρίζει, γνώριζε τι δεν θα μπορούσε ποτέ του να γνωρίζει.
Κι επειδή απόλαυσε το δώρο της μεγίστης σοφίας, έπρεπε να πληρώσει με το θάνατο δια του κωνείου.
Αυτός ο αγαπημένος του Απόλλωνα, ήταν επίσης κι ο αγαπημένος του Διόνυσου. Έκρυβε μέσα του την αρχέγονη «απαισιοδοξία» του Σειληνού εκείνου που μίλησε κάποτε στον Μίδα. Κι όντας ο ίδιος ο τελευταίος Σειληνός του αρχαίου ελληνικού κόσμου, (η φάτσα του άλλωστε μας το δηλώνει) τις τελευταίες του στιγμές, θεϊκά γαλήνιος -όπως άλλωστε υπήρξε σε όλο τον βίο του-, ζήτησε από τους φίλους του να ευχαριστήσουν τον θεό της ιατρικής, διότι επιτέλους, τον απάλλασσε, απ’ την αρρώστια της ζωής.


ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ

Η στρατιωτική και πολιτική μεγαλοφυΐα του συνυπήρχε με την απαράμιλλη διπλωματική του ικανότητα.
Γνώριζε την αδυναμία των θεών και την παντοδυναμία της ανθρώπινης ψυχής. Γι’ αυτό και χρησιμοποίησε με τόσο μεγάλη επιτυχία τη δύναμη της υποβολής.
Υποψιάζομαι ότι υποχρέωσε το Μαντείο των Δελφών και τους ιερείς της Ελευσίνας να μιλούν και να πράττουν σύμφωνα με ό, τι αυτός θεωρούσε σωτήριο στη δυσκολότατη εκείνη στιγμή. Χάρη στην πολιτική, στρατιωτική και διπλωματική μεγαλοφυΐα του Θεμιστοκλή, υπάρχει ακόμη σήμερα Ελλάδα.



ΠΕΡΙΚΛΗΣ

Ο Περικλής πραγματοποίησε το άριστο με το να εφαρμόσει πλήρως την πρωταρχική σημασία της λέξεως πολιτική. Και βέβαια πολιτική είναι η τέχνη να οδηγήσεις την πόλη στον πολιτισμό.


ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ, ΑΘΗΝΑΙΟΣ, ποίημα του Γιώργου Σεφέρη:

Γέρασε ανάμεσα στη φωτιά της Τροίας
και στα λατομεία της Σικελίας.
Του άρεσαν οι σπηλιές στην αμμουδιά κ’ οι ζωγραφιές της θάλασσας.
Είδε τις φλέβες των ανθρώπων
σαν ένα δίχτυ των θεών, όπου μας πιάνουν σαν τ’ αγρίμια
προσπάθησε να το τρυπήσει.
Ήταν στρυφνός, οι φίλοι του ήταν λίγοι
ήρθε ο καιρός και τον σπαράξαν τα σκυλιά.



ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ

Οι στρατηγικές του ικανότητες υπήρξαν απαράμιλλες. Όμως δεν ήταν μόνο ο ακατανίκητος στρατηλάτης. Η συμπεριφορά του λόγου χάριν απέναντι στον Διογένη, το επεισόδιο με την Πυθία στους Δελφούς, το επεισόδιο με τον Γόρδιο Δεσμό, η συμπεριφορά του απέναντι στου υποταγμένους λαούς, φανερώνουν τον μεγάλο μύστη του πολιτισμού, κι εν τέλει μιαν ενσαρκωμένη θεότητα.


ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ

Μου μοιάζει δράκος που κρατώντας αντίς για κοντυλοφόρο ένα κοντάρι κι αντίς για πένα ένα μυστρί, βουτά στο μελάνι του Ήλιου, και γράφει τα 33333 μαγικά χάι κου του, ή τα γεμάτα κέφι και σοφία εξαίσια παραμύθια του.
Τα έργα του είναι το πιο δυνατό ευφορικό που δωρίθηκε ποτέ στην ανθρωπότητα.





ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΒΑΦΗΣ

Με την ποιητική μεγαλοφυΐα του και «την τελεία του αίσθηση του ελληνικού ρυθμού», απέδειξε ότι το λάλον ύδωρ ουκ απέσβετο. Ο Απόλλων μέσω του Καβάφη έδωσε στην ανθρωπότητα, τους πιο εξαίσιους, τους πιο λυτρωτικούς χρησμούς του.


ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ

«Μακάριοι οι πεινώντες και διψώντες την δικαιοσύνην». Γιατί αυτοί θα χορτάσουν με τον ιερό και ανδρείο του λόγο:

Αυτά τα δέντρα δεν βολεύονται με λιγότερο ουρανό
Αυτές οι πέτρες δεν βολεύονται κάτω απ’ τα ξένα βήματα
Αυτά τα πρόσωπα δεν βολεύονται παρά μόνο στον ήλιο
Αυτές οι καρδιές δεν βολεύονται παρά μόνο στο δίκιο.


ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ



Η ελληνική γλώσσα γνώρισε στην ποίησή του την μεγαλύτερη δόξα της.
Ένας από τους πολυαγαπημένους· ένας από τους αιώνιους νεανίες· αυτός ο γιος του Ήλιου και της Θάλασσας, που μας ήρθε από τον παράδεισο της Αιγαιίδας, το Νοέμβρη του 1911, έμεινε κοντά μας 85.000 χρόνια, κι έφυγε ξανά τον Μάρτη του 1996.

ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ

«Η ψυχή της πατρίδας μου, είσαι εσύ, πολύμορφο ποτάμι». Το είπε ο Μίκης Θεοδωράκης για τον Σικελιανό, μα ισχύει εξίσου και για τον ίδιο. «Η ψυχή της πατρίδας μου, είσαι εσύ, πολύμορφο ποτάμι».
Μελοποίησε με τρόπο εξαίσιο τους μεγάλους μας ποιητές. Η μουσική του μνήμη διατρέχει όλες τις περιόδους του Ελληνισμού, φτάνοντας ως τα πέρατα της ιερής και μυθικής του υποστάσεως.







ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Οι δέκα σημαντικότεροι Έλληνες που εγώ θα επέλεγα, κατά χρονολογική σειρά, (μ' εξαίρεση τον Όμηρο που είναι και αξιολογικά ο πρώτος των πρώτων), είναι οι εξής:

Όμηρος, Ηράκλειτος, Σωκράτης, Δημόκριτος, Μέγας Αλέξανδρος, Άγνωστος ποιητής, Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Ελευθέριος Βενιζέλος, Κωνσταντίνος Καβάφης, Νίκος Καζαντζάκης.

Μα δεν κλείνονται σε αριθμούς κι ούτε έχουν τέλος αυτοί για τους οποίους ο Νίτσε λέει στο βιβλίο του «Η γέννηση της τραγωδίας»:

«…ούτε το δηλητήριο, ούτε ο φθόνος, ούτε η αχα­λίνωτη συκοφαντία, κατόρθωσαν ν’ αγγίξουν την αυθάδη τους γαλήνη….»
____________
Σημ. Οι ζωγραφιές είναι του Νίκου Εγγονόπουλου. Η πρώτη ονομάζεται "Άτλας", η δεύτερη "Ο Οδυσσεύς αφηγείται στον Όμηρο" (προσοχή: το γυμνό γυναικείο πρόσωπο είναι η Μούσα χωρίς την οποία η διήγηση του Οδυσσέα δεν γίνεται ποίηση). Και η τρίτη ζωγραφιά ονομάζεται "Ήρωας της Επαναστάσεως".

Πέμπτη 30 Ιουλίου 2009

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Πρώτο μέρος των Ειδήσεων:













ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΡΑΠΤΟΠΟΥΛΟΣ

ΑΠΕPANTA AΔEIO ΣΠITI (κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ)


Παραθέτω εδώ το κείμενο του οπισθόφυλλου:

Τι είναι πιο επικίνδυνο, να εγκλωβιστείς σε ένα ασανσέρ ή στους κόλπους της Aγίας Nεοελληνικής Oικογένειας; Mπορεί ένας πρώην αντάρτης πόλεων να κάνει μια καινούργια αρχή; Σε τι είδους τρέλα οδηγεί μια επιτυχημένη καριέρα στα μίντια; Ξεχνιέται ο έρωτας στα χρόνια του Mεγάλου Aδελφού; Πώς ένας συνταξιούχος μεταβάλλεται σε δράκο των κινηματογράφων; Γιατί μια γυναίκα δέχεται να τη μοιράζονται δυο δίδυμοι; Kαι για ποιο λόγο μια κοπέλα απολαμβάνει στο Ίντερνετ όσα απεχθάνεται στη ζωή; Eπτά επισκέπτες του διεθνούς αεροδρομίου της Aθήνας, που όλοι τους συνδέονται με το παραθαλάσσιο θέρετρο Λίμνη Aχαϊας. Συνηθισμένοι άνθρωποι που βουλιάζουν σε αλλόκοτες καταστάσεις και ακραίοι τύποι που θέλουν να γίνουν κανονικοί. Mια αλυσίδα από επτά μαύρες κωμωδίες που εξερευνούν το απέραντα άδειο σπίτι του ατομισμού.

Σχόλιο του Γιάννη Υφαντή για τον Βαγγέλη Ραπτόπουλο:

Εδώ και πολύ καιρό νοιώθω την ανάγκη να μιλήσω για τον κατεξοχήν διανοούμενο αυτής της χώρας, τον έξοχο συγγραφέα, τον έξοχο άνθρωπο (όποιος πιστεύει ό,τι αυτά πηγαίνουν χωριστά δεν ξέρει τι του γίνεται), αλλά μου συμβαίνει όπως με τα ποιήματα. Ένα ποίημα μπορεί να τελειώσει μέσα σε μια νύχτα, κι ένα άλλο μπορεί να χρειαστεί δέκα χρόνια. Υπάρχουν σημειώσεις, μα δεν βρέθηκε το κέντρο εκείνο που θα τις συγκεντρώσει, για να μου δώσουν ένα κείμενο αντάξιο της σφαιρικής και πολυάχτιδης οντότητας του Βαγγέλη Ραπτόπουλου.

Έτσι για την ώρα έχω τη μεγάλη χαρά ν’ απολαμβάνω ξανά και ξανά κάθε του βιβλίο. Το καθένα του είναι και το καλύτερο.
Κι ακόμη έχω τη χαρά ν' απολαμβάνω τις συναντήσεις μας, συνήθως σε κάποια καφετέρια του Θησείου, όπου βρίσκουμε το κοσμοπολίτικο εκείνο κλίμα που μας ταιριάζει. Όπου αόρατοι μεν αλλά παρόντες βρίσκονται μαζί μας ο Θησέας, ο Ηρόδοτος, οι δημιουργοί του Παρθενώνα, ο Λουκιανός, ο Ηράκλειτος, ο Ησίοδος, η Σαπφώ, ο Επίκουρος, ο Ζήνων ο Ελεάτης, ο Ελύτης, ο Ομάρ Χαγιάμ, ο Καβάφης, ο Παπαδιαμάντης, ο Καζαντζάκης, ο Χέμινγουέη, ο Κίνγκ… και δεν έχει τέλος ο κατάλογος των εραστών της ζωής και του λόγου της. Αφού τι σημασία έχει μια συνάντηση όταν αυτή δεν γίνεται κέντρο του κόσμου και βαθύτερα η συνάντηση όλων των «θνητών αθάνατων» ή των «αθάνατων θνητών» που έδωσαν εκεί ραντεβού για να συνομιλήσουν με το στόμα μας; Ω ναι. Και να συμμετάσχουν στο πάθος μας για τη λογοτεχνία, στην ανησυχία μας για την κακοποιημένη δικαιοσύνη παντού στον κόσμο, στην απελπιστική διαπίστωση για την ολοένα εξαπλούμενη βαρβαρότητα, στα πιο φρέσκα εκρηκτικά συμβάντα της ζωής μας, στα πιο εκλεκτά ανέκδοτα του τελευταίου καιρού, στο κέφι μας και στο γέλιο μας, διακοπτόμενο ενίοτε απότομα, από μια θηλυκή θεότητα που περνά δίπλα μας και μας αφήνει άναυδους.


ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ :






Ο βασιλιάς παπαρούνα ταξιδεύοντας με το καράβι του που είναι κριός και συνάμα δράκοντας.
(Από το βιβλίο του Γ.Υ. ΑΡΧΕΤΥΠΑ, εκδόσεις Ζήτη 2001, e-mail: sales@ziti.gr)
*
*
*
*
**
*
*
Δεύτερο μέρος των Ειδήσεων:

Έλαβε τέλος από χτες, αυτό που οι θεοί (μα και μερικοί άνθρωποι ευαίσθητοι με την ομορφιά και την ασχήμια) αποκαλούσαν «απέραντο σκουπιδότοπο». Ξαφνικά οι νόες των ανθρώπων της εξουσίας (μ’ αιτία που θ’ αποκαλύψουμε σε προσεχή ανακοίνωσή μας) κατέστησαν διάτρητοι σαν κόσκινα. Τα σκύβαλα έπεσαν και το ανθρώπινο επίπεδο κράτησε το καθαρό χρυσάφι της σκέψης, το αβαρές φως που περιίπταται των τρυπών. Οι δήμαρχοι, οι νομάρχες, οι υπουργοί, οι υπηρεσίες είδαν με φρίκη όσα μέχρις εκείνη τη στιγμή δεν έβλεπαν όσο κι αν τους τα έδειχνες, όσο και αν περνούσαν δίπλα τους. Μέσα σε μια μέρα, μέσα σε μια νύχτα, διορίστηκαν σκουπιδοσυλλέκτες εκτάκτου ανάγκης. Και οι σκουπιδοσυλλέκτες αυτοί άρχισαν να μαζεύουν από τις άκρες των δρόμων, από τα χαντάκια των δρόμων, τα πλαστικά μπουκάλια, τα πλαστικά ποτήρια του νεσκαφέ, τα πλαστικά καλαμάκια, τις πλαστικές σακούλες, τα κουτιά αναψυκτικών, τα προφυλαχτικά, τις μάσκες, τις περούκες, τα σκοτωμένα ζώα, τα σκοτωμένα παιδιά, τους σκοτωμένους γέρους, τ’ άδεια κουτιά τσιγάρων, τις σύριγγες. Οι άκρες των δρόμων έδειξαν πάλι την ιαματική τους όψη. Άνθη, χορτάρια και νερά απέμειναν εκεί. Συνάμα δε οι αρχές συνέταξαν αυστηρότατους νόμους που τους έθεσαν πάραυτα σε εφαρμογή. Νομαρχιακές και δημοτικές υπηρεσίες, (ένα είδος αστυνομίας με πολιτικά, χωρίς διακριτικά στ’ αυτοκίνητα τους, έχοντας όμως ειδικές ταυτότητες) περιπολούν στους δρόμους και καταγράφουν τους αριθμούς από τ’ αυτοκίνητα των παραβατών που ρίχνουν από τα παράθυρα των οχημάτων τους έστω και το παραμικρό σκουπιδάκι. Σ’ ένα μόλις χιλιόμετρο μετά την παράβαση, οι παραβάτες ακινητοποιούνται και υποχρεώνονται να πληρώσουν το πρόστιμο των χιλίων ευρώ.
*
Όμως οι αρχές δεν σταμάτησαν μόνο σ’ αυτό. Διόρισαν ερευνητές. Το ευεργέτημα επεκτάθηκε σ’ όλα τα μήκη και πλάτη της χώρας. Όσοι αδειάζουν μπάζα και σκουπίδια όπου λάχει, μετά από έρευνες (όπως συμβαίνει εδώ και πολλά χρόνια σε άλλα κράτη), συλλαμβάνονται και πέραν του προστίμου που ανέρχεται στα δέκα χιλιάδες ευρώ, υποχρεώνονται να συλλέξουν οι ίδιοι τα μπάζα και να τα μεταφέρουν σε τόπο κατάλληλο και καθοριζόμενο από τις αρχές.
*
Τα καπνά «βιρτζίνια» απαγορεύτηκαν ως η πλέον καταστροφική για το περιβάλλον και τον άνθρωπο καλλιέργεια. Αποζημιώσεις δόθηκαν στους καπνοπαραγωγούς και οι πωλητές των φούρνων υποχρεώθηκαν να ξαναγοράσουν τους φούρνους που πώλησαν στους αγρότες, όχι από διάθεση εκδίκησης της πολιτείας, αλλά γιατί συνειδητά οι άνθρωποι αυτοί, μεθυσμένοι από το πάθος της κερδοσκοπίας και του πλουτισμού, έγιναν η αιτία να δηλητηριαστεί η γη των αγροτών, να δηλητηριαστούν τα νερά, η χλωρίδα και η πανίδα των περιοχών αυτών, οι ίδιοι οι αγρότες και όσοι γειτονεύουν μ’ αυτούς. Όσοι εμπλέκονται με την καλλιέργεια των καπνών βιρτζίνια στην Ελλάδα (καπνά απαγορευμένα σ’ άλλες χώρες) υπονόμευσαν συνειδητά τη ζωή και συνεργάστηκαν συνειδητά με το θάνατο.
*
Χρειάστηκε βεβαίως η βοήθεια του στρατού για να καθαριστεί η θάλασσα. Καθαρίστηκε ο βυθός από τα ριγμένα εκεί αντικείμενα. Όλοι οι αιγιαλοί καθαρίστηκαν από σκουπίδια κι ελήφθησαν για την διαρκή καθαρότητα τους, τα ίδια μέτρα που ελήφθησαν για τα σκουπίδια, σε πόλεις και σε χωριά, σε δρόμους και σε χωράφια, σε ρεματιές, σε βουνά και σε δάση. Απαγορεύτηκαν οι ιχθυοκαλλιέργειες. «Δεν χρειαζόμαστε το βρώμικο, ορμονούχο, φτηνό ψάρι των ιχθυοκαλλιεργειών» είπε ο φίλος μου Κώστας Π. «Έχουμε ήδη φτηνό ψάρι. Το πολυπληθέστερο ψάρι, η σαρδέλα, είναι το καλύτερο και συνάμα το φτηνότερο ψάρι».
*
Απαγορεύτηκε αυστηρά η ρίψη σε ρυάκια, ρέματα και ποταμούς, σκουπιδιών, ψόφιων ζώων, κάτουρων και σκατών. Όσοι δεν είχαν κατασκευάσει βόθρους κι έριχναν τα σκατά τους, τα κατουρά τους, τη λέρα του κορμιού τους και τη λέπρα της ψυχής τους, στις ρεματιές, για να φτάσουν στις λίμνες και να γίνουν πόσιμος θάνατος, υποχρεώθηκαν εντός δέκα ημερών να κατασκευάσουν βόθρους.
*
Είναι εκπληκτικό, είναι έξοχο, λέει ο ανταποκριτής μας, το πώς μιλούν πλέον οι άνθρωποι των αρχών: «Είναι σα να ξυπνήσαμε από βαθύ ύπνο», είπε κάποιος υπουργός. «Σα να εγκαταλείψαμε το χοιρομάντρι της ηλιθιότητας», έλεγε ένας άλλος, υπονοώντας το χοιρομάντρι της Κίρκης αλλά και στίχους του Τόμας Στερνς Έλιοτ. «Είμασταν φονιάδες και δεν το ξέραμε» ομολόγησε ο Υπουργός Γεωργίας. «Και τι περίεργο» συνέχισε ο Υπουργός Περιβάλλοντος «δεν μας το έλεγε κανείς. Είχαμε φτάσει στα όρια της εσχάτης προδοσίας και δεν μας το έλεγε κανείς». Όλοι «κύριε υπουργέ και κύριε υπουργέ και τις συνηθισμένες γεμάτες δουλοπρέπεια ερωτήσεις». Κανείς να μας πει την αλήθεια «Ε, είστε φονιάδες και δεν το ξέρετε». «Και γιατί αυτό;» συνέχισε άλλος «γιατί αν δεν έχεις μυαλό, δεν βλέπεις ούτε την ασχήμια ούτε την ομορφιά. Με το μυαλό βλέπεις, με το μυαλό ακούς, με το μυαλό συχαίνεσαι, με το μυαλό ενοχλείσαι, με το μυαλό ευχαριστιέσαι. Και είναι το μυαλό που σε σπρώχνει στην παρρησία, στην μεγαλύτερη αρετή κατά τον Διογένη τον Κυνικό».

Κι ένα ακόμα μέτρο κυρίες και κύριοι, μικρά παιδιά και σκυλάκια του καναπέ: Όσοι κατέχουν φαγάδικα, ταβέρνες, καφενεία, κέντρα διασκέδασης, θα κάνουν ειδικά εκπαιδευτικά μαθήματα και θα δίνουν στο τέλος της εκπαίδευσης εξετάσεις στο μάθημα της έκθεσης, την οποία θα βαθμολογούν οι σημαντικότεροι ψυχολόγοι του πλανήτη. Από την έκθεση και τα διάφορα τεστ θα βγαίνει το συμπέρασμα αν κάποιος πρέπει ή όχι να έχει άδεια για φαγάδικο, καφενείο ή κάποιο κέντρο ψυχαγωγίας. Άνθρωποι που έχουν ροπή προς την αισχροκέρδεια, τη νοθεία, τα πολλά ντεσιμπέλ, τα σκυλέ «τραγούδια», δεν θα μπορούν ν’ αποχτούν πλέον άδεια ή αν την έχουν θα την χάνουν. Τα τεστ περιέχουν σοφά κατασκευασμένες «παγίδες». Ήδη στις πρώτες εξετάσεις κόπηκαν όλοι εκείνοι που ήθελαν άδεια για παραθαλάσσια καφενεία. Στην ερώτηση «τι μουσική θα βάζετε στο καφενείο που θέλετε ν’ αποχτήσετε κοντά στη θάλασσα», την πάτησαν όλοι. Διότι ενώ είχαν πληροφορηθεί για τα «σκυλέ» και τα κατηγόρησαν για να καλοπιάσουν τους εξεταστές, μη όντας άνθρωποι κατάλληλοι γι’ αυτό το λειτούργημα, κανείς τους δεν έδωσε τη σωστή απάντηση που είναι «καμμιά μουσική κοντά στη θάλασσα, αφού κάνω το καφενείο εκεί για να απολαμβάνει ο πελάτης μαζί με τον καφέ του και τη μουσική της θάλασσας». Κάποιος μάλιστα έγραψε «Μπαχ». «Ακόμα και ο Μπαχ» σημείωσαν οι εξεταστές «είναι μια μουτζούρα, ένας ενοχλητικός θόρυβος, για εκείνον που έχει μυαλό κι απολαμβάνει τη μουσική της θάλασσας».

_____________
Σημ.Ένα κείμενο του Γιάννη Υφαντή δημοσιευμένο το 2004 στην τοπική εφημερίδα "ΠΟΛΙΤΕΙΑ Αιτωλών και Ακαρνάνων" κι ακόμη δημοσιευμένο το 2009 στο πανελλήνιας εμβέλειας περιοδικό της Κοζάνης "ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ".

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Πρώτο μέρος των Ειδήσεων:






ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΛΑΒΟΣ







ΣΩΤΗΡΗΣ ΜΠΑΜΠΑΤΖΙΜΟΠΟΥΛΟΣ

Οι δύο νέοι συγγραφείς κυκλοφόρησαν σ’ ένα κοινό βιβλίο (εκδόσεις ΤΟΠΟΣ) τα διηγήματά τους Σαν Άνγκρε (Γιάννης Παλαβός) και Τα δάκρυα της φον Μπράουν (Σωτήρης Μπαμπατζιμόπουλος).

Παραθέτω εδώ το κείμενο του εξωφύλλου:
Δυο νουάρ ιστορίες επιστημονικής φαντασίας
Το "Σαν Άνγκρε" είναι μια ελεεινή κωμόπολη της αμερικανικής επαρχίας. Ένας άεργος τριαντάρης, γέννημα-θρέμμα της περιοχής, θα μπλεχτεί σε μια υπόθεση με κυβερνητικές συνωμοσίες, καταθλιπτικά ανδροειδή που διαβάζουν Καμί, παλιοροκάδες μπακάληδες και νομπελίστες ποιητές.
Τα "Δάκρυα της Φον Μπράουν" είναι η ιστορία του Τζο Λυχνία, δεύτερου καλύτερου ντετέκτιβ των ανατολικών φτωχοσυνοικιών. Ο Λυχνίας αναζητά τα δάκρυα μιας παλιάς δόξας του κινηματογράφου. Στο μεταξύ, περνάει τον χρόνο του πίνοντας σαμπούκες στο μπαρ "Η Μπλε Πεταλούδα", συνομιλώντας με κάθε λογής απελπισμένους, μεταλλαγμένους και τρελούς.

* * *









ΣΑΒΒΑΣ ΠΑΥΛΟΥ
ΑΥΡΙΟ ΚΛΑΔΕΜΑ (Μυθιστόρημα, εκδόσεις ΚΟΥΚΚΙΔΑ)
Παραθέτω εδώ το κείμενο του δεξιού πτερυγίου:
Μέσα σε καταστάσεις αβέβαιες και ατελείς με χαρακτήρες διαγραμμένους αχνά, πρωταγωνιστής του βιβλίου αυτού αναδεικνύεται το κείμενο, αφού στην εποχή μας η πληθωρική και κάποτε αυτονομημένη παραγωγή του επιβάλλει τις δικές της κειμενοκεντρικές λογικές. Η ανθρωπιστική παιδεία του συγγραφέα αντιδρά συνεχώς, όμως μόνο στο τέλος θα επιχειρήσει την ανθρωποκεντρική ανασπείρωση του πεζού του.
(Προσεχώς σχόλιο του Γ.Υ. για τον Σάββα Παύλου)


** *











ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΡΑΠΤΟΠΟΥΛΟΣ

AΠEPANTA AΔEIO ΣΠITI (κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ)


Παραθέτω εδώ το κείμενο του οπισθόφυλλου:

Τι είναι πιο επικίνδυνο, να εγκλωβιστείς σε ένα ασανσέρ ή στους κόλπους της Aγίας Nεοελληνικής Oικογένειας; Mπορεί ένας πρώην αντάρτης πόλεων να κάνει μια καινούργια αρχή; Σε τι είδους τρέλα οδηγεί μια επιτυχημένη καριέρα στα μίντια; Ξεχνιέται ο έρωτας στα χρόνια του Mεγάλου Aδελφού; Πώς ένας συνταξιούχος μεταβάλλεται σε δράκο των κινηματογράφων; Γιατί μια γυναίκα δέχεται να τη μοιράζονται δυο δίδυμοι; Kαι για ποιο λόγο μια κοπέλα απολαμβάνει στο Ίντερνετ όσα απεχθάνεται στη ζωή;

Eπτά επισκέπτες του διεθνούς αεροδρομίου της Aθήνας, που όλοι τους συνδέονται με το παραθαλάσσιο θέρετρο Λίμνη Aχαϊας। Συνηθισμένοι άνθρωποι που βουλιάζουν σε αλλόκοτες καταστάσεις και ακραίοι τύποι που θέλουν να γίνουν κανονικοί. Mια αλυσίδα από επτά μαύρες κωμωδίες που εξερευνούν το απέραντα άδειο σπίτι του ατομισμού.


Σχόλιο του Γιάννη Υφαντή για τον Βαγγέλη Ραπτόπουλο:
Εδώ και καιρό νοιώθω την ανάγκη να μιλήσω για τον κατεξοχήν διανοούμενο και σοφό αυτής της χώρας, τον έξοχο συγγραφέα, τον έξοχο άνθρωπο (όποιος πιστεύει ό,τι αυτά πηγαίνουν χωριστά δεν ξέρει τι του γίνεται), αλλά μου συμβαίνει όπως με τα ποιήματα. Ένα ποίημα σου βγαίνει σ’ ένα βράδυ, κι ένα άλλο σε δέκα χρόνια. Υπάρχουν σημειώσεις, μα δεν βρέθηκε το κέντρο εκείνο που θα τις συγκεντρώσει για να μου δώσουν, ένα κείμενο αντάξιο της σφαιρικής και πολυάχτιδης οντότητας του Βαγγέλη Ραπτόπουλου.
Έτσι για την ώρα έχω τη χαρά ν’ απολαμβάνω ξανά και ξανά κάθε του βιβλίο. Το καθένα του είναι και το καλύτερο. Κι ακόμα τις συναντήσεις μας, συνήθως σε κάποια καφετέρια του Θησείου, όπου βρίσκουμε το κοσμοπολίτικο εκείνο κλίμα που μας ταιριάζει. Όπου αόρατοι μεν αλλά παρόντες βρίσκονται μαζί μας ο Θησέας, ο Ηρόδοτος, ο Λουκιανός, ο Ηράκλειτος, ο Ησίοδος, η Σαπφώ, ο Ελύτης, ο Ομάρ Χαγιάμ, ο Καβάφης, ο Παπαδιαμάντης, ο Καζαντζάκης, ο Χέμιν Γουέη, ο Κίνγκ… και δεν έχει τέλος ο κατάλογος των εραστών της ζωής και του λόγου της. Αφού τι σημασία έχει μια συνάντηση όταν αυτή δεν γίνεται κέντρο του κόσμου και βαθύτερα το ραντεβού όλων των «θνητών αθάνατων» ή των «αθάνατων θνητών» που έδωσαν εκεί ραντεβού για να συνομιλήσουν με το στόμα μας; Ω ναι και να συμμετάσχουν στο πάθος μας για τη λογοτεχνία, στην ανησυχία μας για την κακοποιημένη δικαιοσύνη παντού στον κόσμο, στην απελπιστική διαπίστωση για την ολοένα εξαπλούμενη βαρβαρότητα, στα πιο φρέσκα εκρηκτικά συμβάντα, στα πιο εκλεκτά ανέκδοτα του τελευταίου καιρού, στο ανεξάντλητο κέφι μας και στο γέλιο μας, διακοπτόμενο ενίοτε απότομα, από μια θηλυκή θεότητα που περνά δίπλα μας και μας αφήνει άναυδους.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ :

Δεύτερο μέρος των Ειδήσεων:

Έλαβε τέλος από χτες, αυτό που οι θεοί (μα και μερικοί άνθρωποι ευαίσθητοι με την ομορφιά και την ασχήμια) αποκαλούσαν «απέραντο σκουπιδότοπο». Ξαφνικά οι νόες των ανθρώπων της εξουσίας (μ’ αιτία που θ’ αποκαλύψουμε σε προσεχή ανακοίνωσή μας) κατέστησαν διάτρητοι σαν κόσκινα. Τα σκύβαλα έπεσαν και το ανθρώπινο επίπεδο κράτησε το καθαρό χρυσάφι της σκέψης, το αβαρές φως που περιίπταται των τρυπών. Οι δήμαρχοι, οι νομάρχες, οι υπουργοί, οι υπηρεσίες είδαν με φρίκη όσα μέχρις εκείνη τη στιγμή δεν έβλεπαν όσο κι αν τους τα έδειχνες, όσο και αν περνούσαν δίπλα τους. Μέσα σε μια μέρα, μέσα σε μια νύχτα, διορίστηκαν σκουπιδοσυλλέκτες εκτάκτου ανάγκης. Και οι σκουπιδοσυλλέκτες αυτοί άρχισαν να μαζεύουν από τις άκρες των δρόμων, από τα χαντάκια των δρόμων, τα πλαστικά μπουκάλια, τα πλαστικά ποτήρια του νεσκαφέ, τα πλαστικά καλαμάκια, τις πλαστικές σακούλες, τα κουτιά αναψυκτικών, τα προφυλαχτικά, τις μάσκες, τις περούκες, τα σκοτωμένα ζώα, τα σκοτωμένα παιδιά, τους σκοτωμένους γέρους, τ’ άδεια κουτιά τσιγάρων, τις σύριγγες. Οι άκρες των δρόμων έδειξαν πάλι την ιαματική τους όψη. Άνθη, χορτάρια και νερά απέμειναν εκεί. Συνάμα δε οι αρχές συνέταξαν αυστηρότατους νόμους που τους έθεσαν πάραυτα σε εφαρμογή. Νομαρχιακές και δημοτικές υπηρεσίες, (ένα είδος αστυνομίας με πολιτικά, χωρίς διακριτικά στ’ αυτοκίνητα τους, έχοντας όμως ειδικές ταυτότητες) περιπολούν στους δρόμους και καταγράφουν τους αριθμούς από τ’ αυτοκίνητα των παραβατών που ρίχνουν από τα παράθυρα των οχημάτων τους έστω και το παραμικρό σκουπιδάκι. Σ’ ένα μόλις χιλιόμετρο μετά την παράβαση, οι παραβάτες ακινητοποιούνται και υποχρεώνονται να πληρώσουν το πρόστιμο των χιλίων ευρώ.

Όμως οι αρχές δεν σταμάτησαν μόνο σ’ αυτό. Διόρισαν ερευνητές. Το ευεργέτημα επεκτάθηκε σ’ όλα τα μήκη και πλάτη της χώρας. Όσοι αδειάζουν μπάζα και σκουπίδια όπου λάχει, μετά από έρευνες (όπως συμβαίνει εδώ και πολλά χρόνια σε άλλα κράτη), συλλαμβάνονται και πέραν του προστίμου που ανέρχεται στα δέκα χιλιάδες ευρώ, υποχρεώνονται να συλλέξουν οι ίδιοι τα μπάζα και να τα μεταφέρουν σε τόπο κατάλληλο και καθοριζόμενο από τις αρχές.

Τα καπνά «βιρτζίνια» απαγορεύτηκαν ως η πλέον καταστροφική για το περιβάλλον και τον άνθρωπο καλλιέργεια. Αποζημιώσεις δόθηκαν στους καπνοπαραγωγούς και οι πωλητές των φούρνων υποχρεώθηκαν να ξαναγοράσουν τους φούρνους που πώλησαν στους αγρότες, όχι από διάθεση εκδίκησης της πολιτείας, αλλά γιατί συνειδητά οι άνθρωποι αυτοί, μεθυσμένοι από το πάθος της κερδοσκοπίας και του πλουτισμού, έγιναν η αιτία να δηλητηριαστεί η γη των αγροτών, να δηλητηριαστούν τα νερά, η χλωρίδα και η πανίδα των περιοχών αυτών, οι ίδιοι οι αγρότες και όσοι γειτονεύουν μ’ αυτούς. Όσοι εμπλέκονται με την καλλιέργεια των καπνών βιρτζίνια στην Ελλάδα (καπνά απαγορευμένα σ’ άλλες χώρες) υπονόμευσαν συνειδητά τη ζωή και συνεργάστηκαν συνειδητά με το θάνατο.

Χρειάστηκε βεβαίως η βοήθεια του στρατού για να καθαριστεί η θάλασσα. Καθαρίστηκε ο βυθός από τα ριγμένα εκεί αντικείμενα. Όλοι οι αιγιαλοί καθαρίστηκαν από σκουπίδια κι ελήφθησαν για την διαρκή καθαρότητα τους, τα ίδια μέτρα που ελήφθησαν για τα σκουπίδια, σε πόλεις και σε χωριά, σε δρόμους και σε χωράφια, σε ρεματιές, σε βουνά και σε δάση. Απαγορεύτηκαν οι ιχθυοκαλλιέργειες. «Δεν χρειαζόμαστε το βρώμικο, ορμονούχο, φτηνό ψάρι των ιχθυοκαλλιεργειών» είπε ο φίλος μου Κώστας Π. «Έχουμε ήδη φτηνό ψάρι. Το πολυπληθέστερο ψάρι, η σαρδέλα, είναι το καλύτερο και συνάμα το φτηνότερο ψάρι».

Απαγορεύτηκε αυστηρά η ρίψη σε ρυάκια, ρέματα και ποταμούς, σκουπιδιών, ψόφιων ζώων, κάτουρων και σκατών. Όσοι δεν είχαν κατασκευάσει βόθρους κι έριχναν τα σκατά τους, τα κατουρά τους, τη λέρα του κορμιού τους και τη λέπρα της ψυχής τους, στις ρεματιές, για να φτάσουν στις λίμνες και να γίνουν πόσιμος θάνατος, υποχρεώθηκαν εντός δέκα ημερών να κατασκευάσουν βόθρους.

Είναι εκπληκτικό, είναι έξοχο, λέει ο ανταποκριτής μας, το πώς μιλούν πλέον οι άνθρωποι των αρχών: «Είναι σα να ξυπνήσαμε από βαθύ ύπνο», είπε κάποιος υπουργός. «Σα να εγκαταλείψαμε το χοιρομάντρι της ηλιθιότητας», έλεγε ένας άλλος, υπονοώντας το χοιρομάντρι της Κίρκης αλλά και στίχους του Τόμας Στερνς Έλιοτ. «Είμασταν φονιάδες και δεν το ξέραμε» ομολόγησε ο Υπουργός Γεωργίας. «Και τι περίεργο» συνέχισε ο Υπουργός Περιβάλλοντος «δεν μας το έλεγε κανείς. Είχαμε φτάσει στα όρια της εσχάτης προδοσίας και δεν μας το έλεγε κανείς». Όλοι «κύριε υπουργέ και κύριε υπουργέ και τις συνηθισμένες γεμάτες δουλοπρέπεια ερωτήσεις». Κανείς να μας πει την αλήθεια «Ε, είστε φονιάδες και δεν το ξέρετε». «Και γιατί αυτό;» συνέχισε άλλος «γιατί αν δεν έχεις μυαλό, δεν βλέπεις ούτε την ασχήμια ούτε την ομορφιά. Με το μυαλό βλέπεις, με το μυαλό ακούς, με το μυαλό συχαίνεσαι, με το μυαλό ενοχλείσαι, με το μυαλό ευχαριστιέσαι. Και είναι το μυαλό που σε σπρώχνει στην παρρησία, στην μεγαλύτερη αρετή κατά τον Διογένη τον Κυνικό».

Κι ένα ακόμα μέτρο κυρίες και κύριοι, μικρά παιδιά και σκυλάκια του καναπέ: Όσοι κατέχουν φαγάδικα, ταβέρνες, καφενεία, κέντρα διασκέδασης, θα κάνουν ειδικά εκπαιδευτικά μαθήματα και θα δίνουν στο τέλος της εκπαίδευσης εξετάσεις στο μάθημα της έκθεσης, την οποία θα βαθμολογούν οι σημαντικότεροι ψυχολόγοι του πλανήτη. Από την έκθεση και τα διάφορα τεστ θα βγαίνει το συμπέρασμα αν κάποιος πρέπει ή όχι να έχει άδεια για φαγάδικο, καφενείο ή κάποιο κέντρο ψυχαγωγίας. Άνθρωποι που έχουν ροπή προς την αισχροκέρδεια, τη νοθεία, τα πολλά ντεσιμπέλ, τα σκυλέ «τραγούδια», δεν θα μπορούν ν’ αποχτούν πλέον άδεια ή αν την έχουν θα την χάνουν. Τα τεστ περιέχουν σοφά κατασκευασμένες «παγίδες». Ήδη στις πρώτες εξετάσεις κόπηκαν όλοι εκείνοι που ήθελαν άδεια για παραθαλάσσια καφενεία. Στην ερώτηση «τι μουσική θα βάζετε στο καφενείο που θέλετε ν’ αποχτήσετε κοντά στη θάλασσα», την πάτησαν όλοι. Διότι ενώ είχαν πληροφορηθεί για τα «σκυλέ» και τα κατηγόρησαν για να καλοπιάσουν τους εξεταστές, μη όντας άνθρωποι κατάλληλοι γι’ αυτό το λειτούργημα, κανείς τους δεν έδωσε τη σωστή απάντηση που είναι «καμμιά μουσική κοντά στη θάλασσα, αφού κάνω το καφενείο εκεί για να απολαμβάνει ο πελάτης μαζί με τον καφέ του και τη μουσική της θάλασσας». Κάποιος μάλιστα έγραψε «Μπαχ». «Ακόμα και ο Μπαχ» σημείωσαν οι εξεταστές «είναι μια μουτζούρα, ένας ενοχλητικός θόρυβος, για εκείνον που έχει μυαλό κι απολαμβάνει τη μουσική της θάλασσας».

_____________

Σημ.΅Ένα κείμενο του Γιάννη Υφαντή δημοσιευμένο το 2004 στην τοπική εφημερίδα ΠΟΛΙΤΕΙΑ Αιτωλών και Ακαρνάνων κι ακόμη δημοσιευμένο το 2009 στο πανελλήνιας εμβέλειας περιοδικό ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ


Τρίτη 28 Ιουλίου 2009

Η ΞΕΝΗ

















" ...Κι ο άνθρωπος αυτός με τα δαγκώματα των τροπικών στο δέρμα
βάζοντας τα μαύρα του γυαλιά σα να ’θελε να δουλέψει με τη φλόγα του οξυγόνου
έλεγε ταπεινά προσέχοντας και σταματώντας στην κάθε του λέξη:
Οι άγγελοι είναι λευκοί πυρωμένοι λευκοί και το μάτι μαραίνεται που θα τους αντικρύσει
και δεν υπάρχει άλλος τρόπος πρέπει να γίνεις σαν την πέτρα όταν γυρεύεις τη συναναστροφή τους
κι όταν γυρεύεις το θαύμα πρέπει να σπείρεις το αίμα σου στις οχτώ γωνιές των ανέμων
γιατί το θαύμα δεν είναι πουθενά παρά κυκλοφορεί μέσα στις φλέβες του ανθρώπου."

Γιώργος Σεφέρης


Τις αμαρτίες τους τις φόρτωσαν στους άλλους κ’ έτσι αγιάσανε.

Γιάννης Ρίτσος


Όταν ο Γιουντχιστίρα έφτανε στην πύλη του παραδείσου διαπίστωσε ότι ο αγαπημένος του σκύλος τον ακολούθησε και πέραν το θανάτου. Ο φύλακας της πύλης καλοδέχτηκε τον Γιουντχιστίρα μα του εξήγησε ότι τα σκυλιά δεν είναι δεκτά στον παράδεισο κι ότι έπρεπε τώρα ν’ αποχωριστεί τον τετράποδο φίλο του για να περάσει την πύλη. «Αν δε γίνεται να περάσει μαζί μου κι ο αγαπημένος μου σκύλος» είπε ο Γιουντχιστίρα «αρνούμαι να περάσω αυτή την πύλη». Τότε μια φωνή ακούστηκε από το βάθος του κήπου. «Ο Γιουντχιστίρα υπήρξε ο άριστος των ανθρώπων. Θα κάνουμε μιαν εξαίρεση. Να περάσει μαζί με τον σκύλο του αφού τόσο πολύ το επιθυμεί».


Το να συνεχίσουμε την διήγηση και να πούμε πως το σκυλί μόλις πέρασε την πύλη μεταμορφώθηκε σ’ αυτό που πάντα ήταν, δηλαδή σ’ ένα θεό που συνόδευε για πολλά χρόνια τον Γιουντχιστίρα, δεν έχει και τόση σημασία. Ίσως όμως έχει σημασία να πούμε ότι σ’ αυτούς τους τόπους, όπου οι πνευματικά νεόπλουτοι Εγγλέζοι, είχαν ολόκληρες περιοχές περιφραγμένες, με πινακίδες που προειδοποιούσαν ότι απαγορεύεται η είσοδος στους Ινδούς και στα σκυλιά, σ’ αυτούς τους τόπους από πανάρχαιους καιρούς είχαν εννοήσει, όχι μόνο το έξοχο «Εν το Παν» αλλά και την έξοχη παραλλαγή του: Τατ τβαμ ασί: «Εσύ είσαι εκείνο». Ποιο εκείνο; Αυτό που αναζητάς, αυτό που θαυμάζεις, αυτό που «είναι πανταχού παρόν και τα πάντα πληρόν», αυτό που αποφεύγεις, αυτό στο οποίο όταν κινδυνεύεις καταφεύγεις, αυτό που φοβάσαι, αυτό που περιφρονείς, αυτό που σφάζεις, αυτό που βάζεις σε μια πλαστική σακούλα μαζί με τη λειψή σου συνείδηση, το πετάς σε μια βατουλιά και πας και κοιμάσαι ήσυχος, διότι την ηλιθιότητα, καθώς είναι ακατανίκητη, ουδείς δύναται να την διαταράξει, καμμιά ερινύα, κανένας θεός.

Μέρα της Λαμπρής, μέρα που οι Χριστιανοί γιορτάζουν την αυτοθυσία του Αμνού σφαγιάζοντας με τη βία και καταβροχθίζοντας εκατομμύρια αμνούς. Μέρα της Λαμπρής, μεσημέρι, φτάνει μια σκύλα, πεινασμένη, κάνοντας μερικά βήματα μπρος, πάντα με πλάγια κίνηση, δηλαδή προχωρώντας μα έτοιμη κιόλας να το βάλει στα πόδια, κουνώντας την ουρά της φιλικά μα και δειλά, διερευνητικά. Στα μάτια της ο απέραντος καημός του ξένου: φόβος, θλίψη, δίψα για καλωσύνη και φιλία μα προπάντων, ασυνείδητη, μισοσυνειδητή, η απορία: «τι κακό έκανα και οι άνθρωποι μου φέρνονται έτσι;».

Μέσα στον ύπνο της όπως θα έλεγε ο Μπόρχες, μπορεί να βρήκε την απάντηση, αλλά δεν τη συγκράτησε στον ξύπνο της. Μέσα στον ύπνο της ίσως το Παγκόσμιο Πνεύμα της εξήγησε τον λόγο για τον οποίο οι άνθρωποι της φέρνονται έτσι, μα ο ξύπνος ενός ανθρώπου η ενός ζώου δεν μπορεί να χωρέσει τις εξηγήσεις που δίνει το Παγκόσμιο Πνεύμα στον ύπνο. Μέσα στον ύπνο της ίσως το Παγκόσμιο Πνεύμα της είπε: «Οι άνθρωποι σου φέρονται έτσι, όχι γιατί έκανες κάποιο κακό, αλλά μόνο και μόνο γιατί υπάρχεις ως ενσάρκωση της φιλίας και της αθωότητας, πράγματα που η ανθρώπινη συνείδηση, λειτουργώντας μόνο και μόνο στο κατώτερο επίπεδό της δεν μπορεί ν’ αντέξει. Όμως θα σε στείλω σε κάποιον που ακολουθεί, προφυλασσόμενος όσο μπορεί, τον αρχαίο δρόμο της συνείδησης που είναι «πάμφωτη σαν καλοκαίρι». Θα σε φιλοξενήσει, γιατί πίσω απ’ τα πολλά διακρίνει το ένα κι έχει κι αυτός όπως κι εσύ εν μέσω των ανθρώπων διαρκές το βίωμα της ξενιτείας, νοιώθει πάντοτε ξένος και θα σε ονομάσει Ξένη. Αν και θα μπορούσα να πω ότι αποτελεί μια ενσάρκωση της αγάπης, τον τελευταίο καιρό σιχαίνεται και συνάμα λυπάται το ανθρώπινο είδος. Σιχαίνεται τους ανθρώπους γιατί βλέπει ότι είναι σχεδόν πάντα κυριευμένοι από την δολιότητα, την οποία έχουν τόσο πολύ συνηθίσει, ώστε να πιστεύουν πια πως αυτή είναι η μεγαλύτερη αρετή τους. (Φαντάσου, κάτω από τα ζώα των άστρων, ηλικίας εκατομμυρίων ετών, αυτά τα όντα της στιγμής που λέγονται άνθρωποι, να είναι πνιγμένα στην ιδιοτέλεια, στο δόλο, στην απάτη και στην αυταπάτη). Και βέβαια τους λυπάται γιατί γνωρίζει ότι κι αυτοί κατά βάθος δεν φταίνε. Δεν το ζήτησαν να γεννηθούν. Δεν το ζήτησαν να γεννηθούν τέτοιοι που γεννηθήκαν».


Έτσι υποθέτω μίλησε το Παγκόσμιο Πνεύμα στην σκύλα. Κι αυτή πάνω που χανόταν από τον ουρανό ο αστερισμός του Κυνός, εμφανίστηκεν εδώ. Κι όταν ο ίδιος αστερισμός ενώνεται με τον Ήλιο και οι άνθρωποι αποδίδουν στην ένωση αυτή τα κυνικά καύματα, η σκύλα πέθανε, αφήνοντάς μου εννιά σκυλάκια. Εννιά, όσα και τα παιδιά του Ήλιου, οι πλανήτες. Εννιά. Που είναι ο μέγιστος των αριθμών αφού μετά από αυτόν δεν υπάρχουν μεγαλύτεροι αριθμοί αλλά επαναλήψεις. Το 10 λόγου χάριν, άλλο δεν είναι παρά επιστροφή στο 1 και στο 0. Άλλωστε το 9, ως σχήμα, είναι ήδη το 1 και το 0, είναι το 1 που τυλίγεται για να γίνει ξανά μηδέν, μηδέ εν, δηλαδή τα πάντα. Και δεν είναι μόνον ο μέγιστος των αριθμών αλλά είναι συνάμα ο μοναδικός αριθμός που παραμένει αναλλοίωτος, σαν τον Πρωτέα, πίσω από κάθε μεταμόρφωση. Μ’ όποιον αριθμό κι αν πολλαπλασιάσεις το εννιά, πάντα στο τέλος βγαίνει το εννιά.

Και γιατί να λέω όλα τούτα; Μα γιατί, καθώς έλεγε ο Σαββόπουλος, «αν δεν παραμυθιαστούμε / πώς θα ελευθερωθούμε;» Κι ακόμα γιατί, αν δεις σα μια κακοτυχία κι όχι ως σκηνοθέτης Κουροσάβα μια δύσκολη κατάσταση στην οποία περιέρχεσαι άθελά σου (και η οποία δεν θα ήταν δύσκολη αν ο καθένας δεν σου φόρτωνε και το δικό του μερίδιο), δεν βγάζεις το πολύτιμο σενάριο, δεν ζεις το καταπληκτικό φιλμ: Ζήτησα βοήθεια, επείγουσα βοήθεια ζήτησα από παντού, για τα εννιά σκυλάκια που μου άφησε η –μάλλον- δηλητηριασμένη Ξένη. Όμως κανείς δεν προσέτρεξε να βοηθήσει. Ω των ανθρώπων η ρηχότητα και η άγνοια με την κόρη της τη σκληρότητα· ω των ανθρώπων ο στρουθοκαμηλισμός, η ανευθυνότητα, η χαιρεκακία (τώρα θα την πατήσει· να δούμε τι θα κάνει). Ω οι φίλοι με τα παχιά λόγια, οι αμέτοχοι γείτονες, οι αποτελούσες καμουφλάζ του συστήματος οικολογικές οργανώσεις, οι νίπτοντες τας χείρας των ιερείς· ω οι αρχές, οι αρχές, οι χωρίς αρχίδια και τέλος αρχές αυτής της χώρας. Καταπληκτικό σενάριο, μ’ όλους αυτούς να σου υπενθυμίζουν παροιμίες και πανάρχαιες ρήσεις σοφών που σχεδόν τις είχες ξεχάσει. Κι από την άλλη, η ενσαρκωμένη χάρη, τα σκυλάκια, οι άγγελοι της φωτογραφίας, κλεισμένοι (όπως θα μας έλεγε ίσως ο θαυμάσιος Διονύσιος Αρεοπαγίτης) κλεισμένοι σε μορφές τέτοιες που να μην λειώνουν με τη λάμψη τους τα πρόσωπα των ανθρώπων.

Γιάννης Υφαντής



Σάββατο 30 Μαΐου 2009

ΔΥΟ ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ:




Κυκλοφόρησε το βιβλίο του Γιάννη Υφαντή, ΟΙ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΗΔΕΝΟΣ*, εκδόσεις ΑΧ, 2009, δεύτερη έκδοση συμπληρωμένη, σελίδες 530.

Σε όλα τα βιβλιοπωλεία της χώρας.
Κεντρική διάθεση: «Βιβλιοβάρδια», Αριστοτέλους 8, Θεσσαλονίκη, τηλέφωνο - φαξ: 2310-220415,
info@vivliovardia.gr και yannisyfantis@yahoo.gr

_______________
* ΟΙ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΗΔΕΝΟΣ: Όλες οι ποιητικές συλλογές, κι ακόμη, όλα τ’ ανέκδοτα ποιήματα του Γιάννη Υφαντή, σ’ έναν τόμο.
Οι μεταμορφώσεις του Μηδενός· επειδή όλοι οι αριθμοί κι όλα τα γράμματα είναι μεταμορφώσεις αυτού του μαγικού σχήματος που λέγεται Μηδέν· επειδή όλα τα ποιήματα κι όλα τα όντα, είναι μεταμορφώσεις του Μηδενός (δηλαδή του Κανενός), όντας όψεις της Μάγια, της Μεγάλης Ψευδαίσθησης, μέσα στην οποία ζούμε, είτε το συνειδητοποιούμε είτε όχι, «Κάτω απ’ το εικόνισμα των άστρων», ανάμεσα στις «Μάσκες του Τίποτε».












Από την δισκογραφική εταιρεία ΛΥΡΑ, (στη γνωστή σειρά «οι ποιητές διαβάζουν ποιητές», που ξεκινά από τον Βάρναλη, τον Σικελιανό, τον Σεφέρη και φτάνει μέχρι τους σημαντικότερους σύγχρονους ποιητές) κυκλοφόρησε το CD, ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΥΦΑΝΤΗΣ διαβάζει ΥΦΑΝΤΗ.

Το εν λόγω cd έχει διάρκεια 73 λεπτών και περιέχει 53 ποιήματα, από τις εφτά συλλογές του Γιάννη Υφαντή, (τις συγκεντρωμένες στον τόμο ΟΙ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΗΔΕΝΟΣ, εκδόσεις ΑΧ, 2009). Περιέχει επίσης φωτογραφία του ποιητή, βιογραφικό και εργογραφικό σημείωμά του, κι ακόμη
ένα σχόλιό του για την σημαντικότατη αυτή πρωτοβουλία της δισκογραφικής εταιρείας ΛΥΡΑ.

Πωλείται σ’ όλα τα δισκοπωλεία κι ακόμα στα κεντρικά βιβλιοπωλεία της χώρας. Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα: http://www.lyra.gr/

Σάββατο 7 Φεβρουαρίου 2009

ΤΟ ΛΕΞΙΚΟΝ
(μερικές σημειώσεις)



"...Και βέβαια κάποιοι έχουν τελεσίδικα καταλήξει πως η λέξη άνθρωπος, προέρχεται από το άνω-θρώσκω, αγνοώντας εντελώς την πιο πιθανή καταγωγή που είναι το ανδρός όψις. Βλέπουν την καταγωγή της λέξεως χριστιανοκεντρικά, μ’ εκείνη την χαζοχαρούμενη αντιμετώπιση του πάνω, ως τόπου στον οποίο κατοικεί ο Θεός. Αγνοούν ότι από την εποχή ακόμα του Ηράκλειτου και του Ζήνωνα του Ελεάτη ως τους σημερινούς αστροφυσικούς, το άνω και το κάτω είναι ένα και το αυτό.

Και βέβαια δεν είναι Σόλωνας αλλά Σόλων. Δεν είναι ο Πλάτωνας αλλά Πλάτων. Πρέπει να έχεις πλατυποδία στον εγκέφαλο για να επιμένεις σ’ αυτή τη διαστρέβλωση, σε μια τεχνητή δημοτική που ο δήμος και ο λαός την άφησαν πίσω.

Και βέβαια είναι κατασκευασμένη δημοτική από ηλίθιους λογίους το έκφρασε αντί του σωστού εξέφρασε.

Και βέβαια το γιασεμί δεν είναι αραβική λέξη όπως ισχυρίζονται λεξικογράφοι τινές αλλά είναι το ελληνικό ίασμος

Και βέβαια το τουρκικό γκελ είναι το ελληνικό έλα που το χρησιμοποιούν άλλωστε σχεδόν σ’ όλα τα Βαλκάνια και σ’ όλη τη Μεσόγειο. (Γκελ, γκέλ, καϊκτσή).

Και βέβαια το σωστό είναι τίποτε κι όχι το τίποτα που δεν λέει τι-ποτε.

Και βέβαια ο ούριος άνεμος δεν παίρνει την ονομασία του από την ουρά του πλοίου καθώς έχει επικρατήσει να λέγεται αλλά είναι η ουρά του πλοίου που παίρνει την ονομασία της από τον ούριο άνεμο. Κι ονομάζεται ούριος επειδή έρχεται από τα ούρεα (τα όρη κατά τον Όμηρο). Κι αυτά παίρνουν την ονομασία τους από τον κοντινό τους ουρανό. Και ιδού η κλίμακα αυτής της καθόδου: Ουρανός, ούρεα, ούριος άνεμος, ουρά του πλοίου, και κατ’ επέκτασιν, ουρά κάθε ζώου, φτάνοντας στα ούρα και στην ουρά έξω από τις πόρτες του ΙΚΑ και ύστερα κατ’ ανάγκην στο κινητόν ουραίο και την κατάληψη των Χειμερινών Ανακτόρων.

Και βέβαια δεν λέμε κατέγραψέ το αλλά κατάγραψέ το.

Και δεν λέμε η συνεχή ροή (όπως το θέλουν οι ηλίθιοι Γραμματικοί της τελευταίας εικοσαετίας), αλλά η συνεχής ροή.

Και δεν λέμε επροχτές αλλά προχτές. Οι προθέσεις δεν παίρνουν αύξηση, κύριοι της Βουλής.

Και βέβαια το τσιράκι, είναι το κυριάκι, ο μετά τον κύριο μικρός κύριος, ο αντικαταστάτης του κυρίου, το μικρό αφεντικό, ο προσκολλώμενος στον κύριο.

Και βέβαια ο σταύλος είναι από το αυλίζομαι και την αυλή.

Και βέβαια αφού μερικοί ρομαντικοί του κώλου και του Κολωνακίου ανακάλυψαν ξανά το σινεμά, στη θέση του κινηματογράφος, ας τους στείλουμε στο διάολο. Έγινε αγώνας επί δεκαετίες για ν' απαλλαγούμε από τα ηλίθια μερσί, μαντάμ, με το μπαρδόν, των πηθικιζόντων γραικύλων. Κι από την άλλη ο Ελύτης, ο Σεφέρης, ο Καβάφης... Και η γλώσσα διάβολε που γυρεύει τις ρίζες της για ν’ ανθίσει και να καρπίσει. Αλλά ο βήχας, η ξενομανία, η δουλοπρέπεια, ο πρωτευουσιάνικος επαρχιωτισμός, η ακατάσχετη ροπή προς τον βαρβαρισμό, δεν κρύβονται.

Άφησέ τους να αγνοούν το σωστό καθέκλα των Κρητικών κι άλλων νησιωτών. Αφησέ τους στο λαθεμένο καρέκλα.

Άφησέ τους να αγνοούν το σωστό καψιμάδι των Αρχικών. Άφησέ τους να χρησιμοποιούν το λαθεμένο παξιμάδι

Άφησέ τους να γράφουν νάιλον το νάυλον, καταργώντας έτσι την καταγωγή της λέξεως που υπενθυμίζει ότι έχουμε να κάνουμε με μια νέα ύλη.

Κι άφησε να πάνε στον διάβολο αυτοί που χρησιμοποιούν το φωτό, αντί του φωτογραφία ή φωτογρ.

Άφησέ τους να λένε τον κεφαλόπονο πονοκέφαλο, αφού (ευτυχώς) δεν έφτασαν να πουν την κεφαλαλγία αλγοκεφαλία ή αλογοκεφαλίαση.

Άφησέ τους να λένε τον καραφλό (κάρα συν φλοιός) φαλακρό. Άφησέ τους. Αυτοί δεν ακούνε τους χωρικούς αλλά τους πνευματικά νεόπλουτους ομοίους τους. Άφησέ τους, κι ας λένε ακόμα οι χωρικοί κάρακλο τον σκελετό και κυρίως το κρανίο.

Κι άφησε τους «φιλοσόφους» να θεωρούν άλλο πράγμα την ψυχή κι άλλο το πνεύμα κι ας έχουν και τα δυo κοινή τους καταγωγή το φυσώ (ψύχω) και το φυσώ, πνέω (πνεύμα).

Και βέβαια επείγει, μα τίνος να το πεις; Επείγει: Να μην εκθέτουν τόσο πολύ την αγραμματοσύνη τους κι ακόμα να μην ταλαιπωρούν την δική μας γλωσσική ευαισθησία αφαιρώντας το ν των άρθρων πριν από λέξεις που αρχίζουν με κ, π, τ. Ποτέ το Πέτρο, το Κώστα, τη πληγή, αλλά πάντα, τον Πέτρο, τον Κώστα, την πληγή.

Και βέβαια κατηγορούν τον αυθάδη, από μια κεκτημένη ταχύτητα να κατηγορούν όποιον δεν υποκύπτει, όποιον επιμένει στην ελεύθερη σκέψη, στην ελεύθερη έκφραση, στην ελεύθερη δράση, που όντας αυτεξούσιος ασκεί την αυτό-άδεια, παίρνει δηλαδή άδεια από τον εαυτό του. Τι τυραννίες κι εξανδραποδισμοί χρειάστηκαν για να χάσει μια μεγάλη αρετή την έννοιά της και να γίνει αμάρτημα στο στόμα των τυράννων και των νενέκων.

Και βέβαια συντηρητικοί κατά τα άλλα οι της Ρούμελης, της Θεσσαλίας, της Θράκης, αλλά, κοιτάξετε να φρίξετε (και να γελάσετε) με τ’ αποτελέσματα της μανίας τους να μετατρέπουν τα ο κάποιων λέξεων σε ου: Ο μονόδρομος γίνεται μουνόδρομος, ο μονάρχης μουνάρχης, ο μονοκράτορας μουνοκράτορας, ο μονοθεϊσμός μουνοθεϊσμός, το μονόσπιτο μουνόσπιτο, ο μονοθεσίτης μουνοθεσίτης, το μονοκίνητο μουνοκίνητο, ο μονοκόμματος μουνοκόμματος, η μονομαχία μουνομαχία, η μονομανία μουνομανία, το μονόζυγο μουνόζυγο, το μονόξυλο μουνόξυλο, ο μονιστής μουνιστής, το μονοφόρι μουνοφόρι, η μονή μουνή, το μονογυάλι μουνογυάλι, ο μονόχορδος μουνόχορδος, ο μονόφθαλμος μουνόφθαλμος, ο μονόματος μουνόματος, ο μονόχειρ μουνόχειρ, ο μονοπόδαρος μουνοπόδαρος, το μονόκανο μουνόκανο, το μονότερμα μουνότερμα, ο μονόκερως μουνόκερως, ο μονοφάης μουνοφάης, το μονοπώλιο μουνοπώλιο. Και δεν έχει τέλος αυτό το μουνολόγιο, αυτός ο καθημερινός κι απαρατήρητος μουνόλογος.
________________
* Απόσπασμα από ένα κείμενο του Γιάννη Υφαντή, γραμμένο κάπου το 2005.

Φωτογραφία: Κοπέλες που ως λέξεις αποκαλύπτουν το πρωταρχικό και ουσιώδες νόημά τους. (Ζωγραφιά, 1985, του Πατρινού ζωγράφου Νίκου Καραγιάννη).

www.yfantis.gr